Artikelen

Mozarts Veertigste symfonie kwam in zware omstandigheden tot stand, maar is onverminderd populair. Nummer 41, uit dezelfde moeilijke zomer, heeft zich al net zo in ons collectieve onderbewustzijn genesteld. Wat bracht Mozart tot deze topprestaties?

Beethoven bracht zijn tijdgenoten compleet in verwarring, maar wat men voor doofheid of gekte versleet, bleken innovaties. Horen we die vernieuwing nu nog steeds? 

Edward Elgar versleutelde diverse raadsels in zijn ‘Enigma-variaties’. Vele muziekvorsers hebben getracht de raadselen van Elgars immens populaire meesterwerk te ontcijferen. Het was een groot componeerspel voor Elgar. ‘Can’t you hear it at the beginning? Only a hint, not a quotation.’

Nergens in de muziek van Ludwig van ­Beethoven klinkt zijn idool Wolfgang Amadeus Mozart zo door als in de pianoconcerten. Waar stopt Mozart en begint Beethoven?

Een opeenstapeling van moeilijkheden, zo typeerde een recensent de eerste drie vioolsonates van Ludwig van Beethoven. Daar trok de componist zich gelukkig niks van aan: er volgden er nog zeven. Een overzicht.

Ludwig van Beethoven was een revolutionair. Zijn muziek werd door tijdgenoten als onbegrijpelijk en te complex bestempeld. Wat is er nog meer te weten over deze componist der componisten? Een korte samenvatting.

New York: de stad waar klassieke muziek samensmelt met de ritmiek en vitaliteit van jazz en popmuziek. Hoe, waar en wanneer is dat eigenlijk begonnen? Een snelle tijdreis door de Big Apple.

Een dans, een wringend interval of dalende glissando’s: de duivel kent vele muzikale verschijningsvormen. Wie is die figuur die violisten omkocht, en hoe klinkt zijn eeuwige verdoemenis?

Eigentijdse componisten bekoorden hem niet: Mark Rothko hield van Mozart. Hoe jammer dat de schilder componist Arvo Pärt niet kende, vond Joost Zwagerman, in maart 2013 te gast in de serie Scherpdenkers.

Muziek heeft veel te bieden, van ontspanning in de luie stoel tot inspanning op de sportschool. Maar in crisissituaties is muziek bovenal onmisbaar geestelijk voedsel.

Voor maatschappelijke schandalen hoeven we niet ver te zoeken: we struikelen er zo’n beetje over in onze tijd. Maar in de kunstwereld is het doorgaans rustig, een klein schandaaltje daargelaten. Hoe zit het in de muziek, vroeg Michel Khalifa zich af in januari 2013.

Weerspiegelen Mahlers liederen zijn levenspad en zijn zielenroerselen? De relatie tussen zijn leven en zijn werk zit vol paradoxen – heel mahleriaans.

Wiegenliedjes, nocturnes, Verklärte Nacht, de Goldberg-variaties: oneindig veel componisten lieten en laten zich inspireren door de nacht. Maar hoe klinkt die eigenlijk?

De Italiaanse componisten op het programma van Nora Fischer en Claron McFadden op 24 maart geven aanleiding tot een schets van hoven en hofmusici in de vroegste Barok. Op muziekreis door het oude Italië.

Echt luisteren naar muziek, de klank proeven, je laten raken, even de wereld stilzetten… het lukt nergens beter dan in de concertzaal. Voor de musici van het Concertgebouw­orkest is geconcentreerd luisteren dagelijkse kost. En daarbij komt meer kijken dan een goed paar oren.

Bij de Oudgriekse tragedieschrijver Euripides verkiest Alcestis de dood om haar man te redden. In Glucks opera Alceste is het verhaal minder rauw en ligt de nadruk op de liefde. Wat is een mensenleven in onze tijd waard?