Editie november
notenbeeld
Beethovens uitgever stuurde de Derde symfonie compleet met boze brief retour: onverkoopbaar. En dus koos de componist bij het schrijven van zijn Vierde een veiliger pad. Alhoewel...
In een paar jaar van muzikale perestrojka – tussen de dwingelandij van proletarische musici en de grote terreur van Stalin – werd in de jaren 1930 openlijk gediscussieerd over de toekomst van de symfonie in de Sovjet-Unie. Dmitri Sjostakovitsj zag mogelijkheden in Mahler.
Wat gebeurt er met een van de meest gebruikte motiefjes in de muziekgeschiedenis als Sofia Goebaidoelina ermee aan de slag gaat?
Smetana’s Vltava (De Moldau) symfonisch gedicht: een compositie die een verhaal of beeld beschrijft. In dit geval dobber je op stroom van de Moldau richting Praag. Je kunt niet anders dan verliefd worden op Tsjechië.
L’arbre des songes, zo heet Henri Dutilleux’ bejubelde vioolconcert, dat Leonidas Kavakos op 15, 16, 17 en 19 mei met het Koninklijk Concertgebouworkest speelt. ‘De dromenboom’ dus. Wat zegt de titel over de muziek, en hoeveel doet dat er eigenlijk toe?
In de ogen van tijdgenoten was Maurice Ravels muziek te conservatief en gedistantieerd van aard. Maar hadden zij wel gelijk? Floris Don neemt Le tombeau de Couperin onder de loep.
Robert Schumanns Vioolconcert werd na zijn dood snel weggemoffeld. Het product van een verwarde geest, vonden de nabestaanden. Maar was dat wel terecht?
Echte minimal-componisten zijn in Nederland op één hand te tellen. Simeon ten Holt (1923-2012) is er een van: hij ontwikkelde een hoogstpersoonlijke, sensuele stijl binnen die stroming. Zijn avondvullende Canto ostinato werd ongekend populair binnen de Nederlandse klassieke muziek.
Het Adagio for Strings van Samuel Barber is een van de droevigste, maar ook een van de populairste stukken klassieke muziek ooit geschreven. Hoe krijgt Barber het voor elkaar om met zo weinig melodisch materiaal luisteraars zo tot tranen te roeren?
Pianist Hannes Minnaar bespreekt Bachs Goldberg-variaties. De contrasten, maar ook de grote eenheid. Was de reeks bedoeld om als één geheel uit te voeren? ‘Ik heb nog veel vragen.’
Anton Webern maakte een bewerking voor orkest van Franz Schuberts Deutsche Tänze: dan denk je al gauw aan ondoordringbare, atonale muziek. Desondanks is dit charmante kleinigheidje van de oude meester bij hem in goede handen.
Arvo Pärts Fratres is een van de meest gespeelde hedendaagse composities, en ook deze maand klinken er twee bewerkingen van het stuk in de Kleine Zaal. Wat maakt Fratres zo effectief?
Tijdens zijn verblijf in New York aan het eind van de negentiende eeuw schreef Antonín Dvořák een aantal ‘Amerikaanse’ werken, waaronder een strijkkwartet. ‘Het enige wat Amerikaans is aan Dvořáks ‘Amerikaanse’ strijkkwartet is dat het daar gecomponeerd is’, aldus musicoloog Paul Griffiths. Klopt dat?
Eeuwenlang was de dood van een jonge vrouw een geliefd thema in de West-Europese cultuur. Ook Franz Schubert werd erdoor gegrepen. Lees hier hoe de dood zich bij hem in muzikale thematiek laat vertalen.
Sjostakovitsj' Eerste pianoconcert heeft last van stemmingswisselingen: van lyrisch naar hilarisch – en weer terug. Wil de echte Sjostakovitsj opstaan?
In de symfonieën van zijn tijdgenoten miste Robert Schumann de innerlijke spirituele band die Beethovens symfonieën kenmerken. Zelf was Schumann vooral geïnspireerd door Schubert – die wees hem de weg in zijn ‘Frühlingssinfonie’.
