Editie juni
achtergrond
Deze maand speelt het Concertgebouworkest bij De Nationale Opera Die ersten Menschen, waarmee Rudi Stephan een nieuwe muzikale richting insloeg – vlak voordat hij aan het front omkwam. We bekijken zijn muziek door de ogen van musicoloog en oud-orkest-directeur Marius Flothuis.
Uitgegumde noten, symfonieën die het papier niet hebben gehaald - aan het eind van een seizoen vol ongespeelde concerten en niet gehoorde noten verdiept Elmer Schönberger zich in het fenomeen denkbare muziek.
Sinds de corona-uitbraak hebben Het Concertgebouw en het Concertgebouworkest allerlei initiatieven ontplooid om de verbinding met muziekliefhebbers levend te houden. Overzicht van een historische periode.
Onlangs overleed mezzosopraan Christa Ludwig. Toen deze haar laatste concert gaf in Het Concertgebouw, in januari 1994, haalde vakgenote Jard van Nes in Preludium een paar bijzondere herinneringen op aan haar geliefde zangcoach.
Opnieuw is Gustav Mahler níet het middelpunt van een groots Mahlerfestival in Het Concertgebouw. Maar in Preludium trekken we ons daar niks van aan en schrijven we ons eigen festival... De infographic presenteert Mahler in cijfers.
Er was een tijd dat tout muziekminnend Nederland, vooruitstrevend of behoudend, zeer kritisch stond tegenover de muziek van Dmitri Sjostakovitsj. Een boek, Solomon Volkovs Testimony, bracht daarin grondig verandering, al is de discussie nog niet verstomd.
In 1918 leek Histoire du soldat een ongewoon staaltje Stravinsky light – zeker na de verpletterende werken die eraan voorafgingen. Maar hoe je ook tegen dit stuk aankijkt: het had door niemand anders geschreven kunnen worden, op geen ander moment en op geen andere plek.
Zijn dagindeling noteerde hij tot op de minuut, zijn eten moest wit van kleur zijn. Vreemde man, die Erik Satie. Maar hij was niet de enige onder de componisten. Een onderzoek naar gekte en genialiteit in de klassieke muziek.
Het aardse paradijs, Adam en Eva en de zondeval. Inspirerende stof voor componisten, zo zou je denken. Toch zijn directe verwijzingen relatief schaars in de klassieke muziek. Wie waagden zich er wel aan?
Hoe wek je belangstelling voor onbekende muziek? Met gerichte reclame, zeggen we nu. Of, zoals Arnold Schönberg een eeuw geleden deed, door het oprichten van de Verein für musikalische Privataufführungen, waar journalisten geweerd werden, de programma’s geheim bleven en applaus taboe was.
De passietijd komt er weer aan. Maar hoe zat het ook alweer met Bachs bekendste meesterwerk: hoe verbeeldt het een kruis en welke rol spelen de getallen 11 en 14? Welke teksten heeft Bach gebruikt, en hoe vaak voerde het Concertgebouworkest ‘de Matthäus’ uit? Bekijk hieronder het handige overzicht.
De jongen is verliefd, maar het meisje kiest een ander. De liedcyclus Dichterliebe heeft geen happy end. Erg is dat niet, want Robert Schumann en Heinrich Heine kregen elkaar wél.
Toen er een paar eeuwen geleden steeds meer instrumentale muziek werd gespeeld en de ensembles groter werden, vroeg dat om passende speelruimte: de concertzaal werd geboren. Welke zalen zijn en waren er allemaal in Amsterdam te vinden?
Wat is er na Bachs dood met zijn lichaam gebeurd? En wat komt er allemaal boven tafel als je ernaar op zoek gaat? Bert Natter, schrijver van de roman Goldberg, volgt het spoor in een serie van vijftien podcasts, Bach tot op het bot. Hij komt tot verrassende ontdekkingen en stuit op onbekende verhalen over de grootste componist aller tijden.
Uitgestrooid over Amsterdam liggen snippers muziekgeschiedenis. Historische zalen - soms nog intact, soms afgebrand - logeeradresjes van componisten als Mozart en Mahler en buurten waar straten naar Beethoven of Vivaldi zijn genoemd. Preludium bracht het in kaart.
