Nora Fischer brengt met popgitarist Marnix Dorrestein een album vol muziek recht uit de zeventiende eeuw, geschikt voor liefhebbers van klassiek én van rustige popmuziek. Een aria uit de vroege Barok is namelijk 'net een soort jazzliedje'. 

De diepere zin van het bordje ‘voor Joden verboden’ dat in 1942 bij de deur van Het Concertgebouw hing moest de auteurs van toelichtingen op de muziek geheel zijn ontgaan, schrijft weekblad ‘De Storm SS’. Toelichtingen op concerten stonden nog bol van Joodse componisten en musici. Bewuste stellingname?

De klank van het Koninklijk Concertgebouworkest is heel herkenbaar, en dat terwijl musici komen en gaan. Musicoloog Jack Munnecom promoveerde onlangs op de 'fluwelen' tradities van de hoornsectie.

De Israëlische jazztrompettist Avishai Cohen maakt deze maand zijn debuut in Het Concertgebouw. Drie landgenoten vergezellen hem: de jazz bloeit in Israël.

Marius Flothuis, tijdens de oorlog artistiek leider van het Concertgebouworkest, publiceerde in 1954 een vurig betoog voor het vieren van de vrede. 'Het lijkt wel alsof de Nederlander bevreesd is eens ronduit te juichen, vrolijk te zijn, te tonen dat hij zich gelukkig voelt.' Nog altijd actueel.

Componist Karl Amadeus Hartmann (1905-1963) kon en wilde geen muziek componeren zonder zijn humanistische levensvisie uit te dragen. De prijs die hij ervoor betaalde: twaalf jaar lang geen uitvoeringen in eigen land.

Oorlog plaatst componisten voor een lastig dilemma: hoe zet je het gruwelijke om in muziek? Misschien leent muziek zich wel veel beter voor verzet, vrede en vrijheid, blijkt uit de Europese muziekgeschiedenis. Een essay.

Hij wordt geroemd en verguisd vanwege zijn eigenzinnige aanpak van de klassieke meesterwerken. ‘Een fabeltje,’ vindt dirigent Teodor Currentzis, ‘ik doe enkel wat de componist wil.’

Heeft Johann Sebastian Bach zijn Matthäus-Passion volgestopt met Dan Brown-achtige getalssymboliek? Of is dat doorgeschoten muziekwetenschap?

De serie-B van het Koninklijk Concertgebouworkest heeft een lange geschiedenis. Maar hoe is de serie ooit begonnen? En waarin verschilde het abonnementsconcert in de begindagen van het orkest met dat van nu? Een terugblik op de origines van een grote traditie.

'Ik had mezelf in gedachten al ingedeeld voor dit programma.  De bekende balletmuziek van Stravinsky vind ik geweldig en de eerste hoornpartij is heel dankbaar en technisch uitdagend.'

Terug bij het Koninklijk Concertgebouworkest: Riccardo Chailly. De Italiaanse dirigent gaat het orkest voor in Stravinsky en Sjostakovitsj. Voor veel Russische componisten heeft hij een voorliefde, vertelt de maestro met een sonore basstem vanuit Milaan.

Ontvoerd, verminkt en weggemoffeld. Het overkwam Max Bruchs 'Concert voor twee piano’s'. Twee Amerikaanse pianodiva's bewerkten het aan hen opgedragen concert tot er bijna niets meer van over was. Katia en Marielle Labèque toveren het oorspronkelijke stuk tevoorschijn. 

Valery Gergiev was in januari voor het eerst met zijn ‘eigen’ Münchner Philharmoniker in Het Concertgebouw. Hij dirigeerde onder meer Strauss' Ein Heldenleben, dat is opgedragen aan het Koninklijk Concertgebouworkest en Mengelberg. Een mooie samenloop op, volgens Gergiev, 'het belangrijkste podium in mijn leven'.

Na Beethoven kwamen ook Schubert, Bruckner, Dvořák, Mahler en Vaughan Williams schijnbaar nooit verder dan een Negende Symfonie. Het moet haast een vloek zijn die rust op het componeren van een negende (of tiende) symfonie. Kolder natuurlijk, maar ook wel lekker romantisch.

Klassieke muziek zou rustgevend zijn voor dieren. Het idee wordt in ieder geval enthousiast toegepast in de praktijk: in Wales luisteren de koeien naar het Concertgebouworkest, en er bestaan koptelefoons voor paarden, waarmee ze bij transport minder stress hebben.

Nog altijd worden er zo hier en daar wenkbrauwen gefronst als het gaat over Bach uitgevoerd met een symfonieorkest. Ten onrechte, vindt een van de pioniers van de authentieke muziekpraktijk, Philippe Herreweghe. En zeker als dat orkest het Koninklijk Concertgebouworkest is.

Ze zong dansend op spitzen de hoofdrol in Alban Bergs opera Lulu en manifesteert zich steeds vaker als zingende dirigent. De canadese sopraan Barbara Hannigan houdt wel van een uitdaging. Onlangs won ze met haar orkest LUWDIG een Grammy voor het album 'Crazy Girl Crazy'.