Soloconcerten (of niet?)
door Martijn Voorvelt 26 dec. 2022 26 december 2022
In Schelomo van Ernest Bloch staat de cello centraal. Toch noemde de componist het geen celloconcert. Welke verkapte soloconcerten (oftewel concerto’s) zijn er nog meer?
-
Frederik de Grote en Carl Philipp Emanuel Bach
door Adolph Menzel, 1850-52. C.P.E Bach begeleidt Frederik II van Pruisen aan het Klavecimbel
Frederik de Grote en Carl Philipp Emanuel Bach
door Adolph Menzel, 1850-52. C.P.E Bach begeleidt Frederik II van Pruisen aan het Klavecimbel
-
Frederik de Grote en Carl Philipp Emanuel Bach
door Adolph Menzel, 1850-52. C.P.E Bach begeleidt Frederik II van Pruisen aan het Klavecimbel
Frederik de Grote en Carl Philipp Emanuel Bach
door Adolph Menzel, 1850-52. C.P.E Bach begeleidt Frederik II van Pruisen aan het Klavecimbel
1
Hector Berlioz: Harold en Italie (1834)
Dit vierdelige altvioolconcert volgt een verhalend gedicht van Lord Byron op de voet. Is het dan een symfonisch gedicht? Berlioz noemde het zelf zijn tweede symfonie.
2
Richard Strauss: Don Quixote (1897)
Soloconcert, dubbelconcert, symfonisch gedicht? In Strauss’ ‘fantastische variaties over een thema met een ridderlijk karakter’ verklankt de solocellist de hoofdpersoon uit Cervantes’ roman. Sancho Panza klinkt in de solistische altviool, bijgestaan door tuba en basklarinet.
3
Igor Stravinsky: Petroesjka (1911)
Deze balletmuziek vond haar oorsprong in een ‘concertstuk’ voor piano en orkest. De prominente en virtuoze pianopartij is gebleven, al zit de pianist niet als solist vooraan, maar altijd in het orkest.
4
Leonard Bernstein: Serenade (1954)
In zijn vijfdelige Serenade naar Plato’s Symposium laat Bernstein zeven Griekse heren tijdens een feestelijk banket filosoferen over de liefde. Maar het is ook gewoon een vioolconcert met heerlijke melodieën.
5
Henri Dutilleux: L’Arbre des songes (1985)
In Dutilleux’ duizelingwekkende werk (vertaald: ‘De dromenboom’) blijven de thema’s en akkoorden zich alsmaar vertakken; een twintigste-eeuws hoogtepunt in de geschiedenis van het vioolconcert.
6
Sofia Goebaidoelina: Fachwerk (2009)
Behalve een van de grootste componisten van de afgelopen vijftig jaar is Goebaidoelina ook een bespeler van de bajan; in het spirituele Fachwerk laat ze horen hoe veelzijdig deze Russische accordeon is.
7
Richard Ayres: NONcerto (1995-)
De Engels-Nederlandse componist Richard Ayres schreef NONcerto’s voor onder meer hoorn, trompet, trombone en viool: virtuoze, theatrale en vaak hilarische soloconcerten met de solist als antiheld.
1
Hector Berlioz: Harold en Italie (1834)
Dit vierdelige altvioolconcert volgt een verhalend gedicht van Lord Byron op de voet. Is het dan een symfonisch gedicht? Berlioz noemde het zelf zijn tweede symfonie.
2
Richard Strauss: Don Quixote (1897)
Soloconcert, dubbelconcert, symfonisch gedicht? In Strauss’ ‘fantastische variaties over een thema met een ridderlijk karakter’ verklankt de solocellist de hoofdpersoon uit Cervantes’ roman. Sancho Panza klinkt in de solistische altviool, bijgestaan door tuba en basklarinet.
3
Igor Stravinsky: Petroesjka (1911)
Deze balletmuziek vond haar oorsprong in een ‘concertstuk’ voor piano en orkest. De prominente en virtuoze pianopartij is gebleven, al zit de pianist niet als solist vooraan, maar altijd in het orkest.
4
Leonard Bernstein: Serenade (1954)
In zijn vijfdelige Serenade naar Plato’s Symposium laat Bernstein zeven Griekse heren tijdens een feestelijk banket filosoferen over de liefde. Maar het is ook gewoon een vioolconcert met heerlijke melodieën.
5
Henri Dutilleux: L’Arbre des songes (1985)
In Dutilleux’ duizelingwekkende werk (vertaald: ‘De dromenboom’) blijven de thema’s en akkoorden zich alsmaar vertakken; een twintigste-eeuws hoogtepunt in de geschiedenis van het vioolconcert.
6
Sofia Goebaidoelina: Fachwerk (2009)
Behalve een van de grootste componisten van de afgelopen vijftig jaar is Goebaidoelina ook een bespeler van de bajan; in het spirituele Fachwerk laat ze horen hoe veelzijdig deze Russische accordeon is.
7
Richard Ayres: NONcerto (1995-)
De Engels-Nederlandse componist Richard Ayres schreef NONcerto’s voor onder meer hoorn, trompet, trombone en viool: virtuoze, theatrale en vaak hilarische soloconcerten met de solist als antiheld.