Nog geen account of wachtwoord vergeten? Klik hier

Wie is Alma Mahler?

Alma Mahler

componist

Alma Mahler was een Oostenrijkse componist en de vrouw van Gustav Mahler. Als componist is ze vooral bekend om haar liederen.

Geboorte en jeugd

Alma Mahler werd op 13 augustus 1879 te Wenen geboren onder de naam Alma Margaretha Maria Schindler. Haar vader Emil Jakob Schindler was kunstschilder, haar moeder Anna Sofie Bergen was zangeres van komische opera’s. De Schindlers hadden het in eerste instantie niet breed, maar Emils schilderkunst won gestaag aan populariteit; toen hij anno 1892 overleed (Alma was twaalf) liet hij een welvarend gezin achter.

Muziek

Alma had met haar vader een betere band dan met haar moeder; het zou goed kunnen dat ze door zijn liefde voor het Duitse Lied al op haar negende begon met componeren. Na zijn dood trok ze zich verder terug in de muziek. Ze bouwde een breed pianorepertoire op; vooral Schubert en Schumann, haar vaders favoriete componisten, en haar eigen favoriet Richard Wagner stonden vaak op de lessenaar.

 

Vanaf 1895 kreeg ze ook compositieles van de Weense organist en componist Josef Labor; dit kwam vooral neer op discussies over Wagner. Vanaf 1900 ging ze in de leer bij Alexander von Zemlinsky, die een grondiger leermeester bleek. Ze kreeg ook kortstondig een relatie met deze voormalige protégé van Johannes Brahms.

Weinig muziek van Alma’s hand heeft de tand des tijds overleefd: slechts zeventien liederen zijn ons nog bekend, waarvan er veertien tijdens haar leven zijn gepubliceerd.

Vanaf 1895 kreeg ze ook compositieles van de Weense organist en componist Josef Labor; dit kwam vooral neer op discussies over Wagner. Vanaf 1900 ging ze in de leer bij Alexander von Zemlinsky, die een grondiger leermeester bleek. Ze kreeg ook kortstondig een relatie met deze voormalige protégé van Johannes Brahms.

Weinig muziek van Alma’s hand heeft de tand des tijds overleefd: slechts zeventien liederen zijn ons nog bekend, waarvan er veertien tijdens haar leven zijn gepubliceerd.

  • Alma Mahler met Maria en Anna Mahler

    foto uit 1905 of 1906

    Alma Mahler met Maria en Anna Mahler

    foto uit 1905 of 1906

  • Alma Mahler met Maria en Anna Mahler

    foto uit 1905 of 1906

    Alma Mahler met Maria en Anna Mahler

    foto uit 1905 of 1906

Liefde en leed

Vanaf jonge leeftijd werd Alma omringd door kunstenaars; haar stiefvader Carl Moll was een oprichter van de Weense Sezession-beweging. Onder deze kunstenaars vond Alma vele aanbidders. Gustav Klimt probeerde haar al te verleiden toen ze slechts vijftien was, waar Carl Moll een stokje voor stak. Hierna had ze relaties met Alexander Zemlinksky, Gustav Mahler, Walter Gropius, Oscar Kokoshka en Franz Werfel. Voor veel van deze kunstzinnige mannen gold ze als muze. Pas sinds de laatste jaren is er ook aandacht voor haar eigen muziek.

Gustav Mahler

Op 7 november 1901 was ze aanwezig bij een diner, waar ze in gesprek raakte met de chef-dirigent van de Weense opera, Gustav Mahler. Ze snauwde hem af omdat Zemlinsky nog geen antwoord had ontvangen op zijn ingestuurde ballet Triumph der Zeit. Mahler nodigde haar hierop uit de volgende ochtend een repetitie van een Offenbach-ballet bij te wonen.

Het was het begin van een zeer pragmatische relatie. Mahler zocht een vrouw die voor hem zou kunnen zorgen en hem zou steunen in zijn artistieke carrière. Alma zou later beweren dat hij haar zelfs dwong het componeren op te geven, iets dat niet met zekerheid valt te zeggen. Stoppen met componeren deed ze in ieder geval, en van de voltrekking van het huwelijk in maart 1902 tot de dood van Mahler in mei 1911 was ze de huisvrouw achter de man.

Het was geen gelukkig huwelijk. Uit Alma’s dagboeken blijkt dat ze soms moeilijk liefde op kon brengen voor haar man, en al helemaal niet voor de twee kinderen die ze uit het huwelijk kreeg. Na de dood van het oudste kind in 1908 verwijdde de kloof tussen de twee nog meer. Tegen de tijd dat Mahler overleed had Alma al een aantal jaar een affaire met de architect Walter Gropius, met wie ze later zou trouwen.

Latere jaren en dood

Met haar laatste man, Franz Werfel, vluchtte Alma in 1938 uit Oostenrijk naar de Verenigde Staten. Ook hier bleef ze zich in culturele kringen begeven; onder anderen Leonard Bernstein was een goede kennis.

Alma Mahler overleed op 11 december 1964 te New York. Satiricus Tom Lehrer schreef na het lezen van haar overlijdensbericht een ballade over haar leven, die enkele weken de Amerikaanse hitparade aanvoerde.

Liefde en leed

Vanaf jonge leeftijd werd Alma omringd door kunstenaars; haar stiefvader Carl Moll was een oprichter van de Weense Sezession-beweging. Onder deze kunstenaars vond Alma vele aanbidders. Gustav Klimt probeerde haar al te verleiden toen ze slechts vijftien was, waar Carl Moll een stokje voor stak. Hierna had ze relaties met Alexander Zemlinksky, Gustav Mahler, Walter Gropius, Oscar Kokoshka en Franz Werfel. Voor veel van deze kunstzinnige mannen gold ze als muze. Pas sinds de laatste jaren is er ook aandacht voor haar eigen muziek.

Gustav Mahler

Op 7 november 1901 was ze aanwezig bij een diner, waar ze in gesprek raakte met de chef-dirigent van de Weense opera, Gustav Mahler. Ze snauwde hem af omdat Zemlinsky nog geen antwoord had ontvangen op zijn ingestuurde ballet Triumph der Zeit. Mahler nodigde haar hierop uit de volgende ochtend een repetitie van een Offenbach-ballet bij te wonen.

Het was het begin van een zeer pragmatische relatie. Mahler zocht een vrouw die voor hem zou kunnen zorgen en hem zou steunen in zijn artistieke carrière. Alma zou later beweren dat hij haar zelfs dwong het componeren op te geven, iets dat niet met zekerheid valt te zeggen. Stoppen met componeren deed ze in ieder geval, en van de voltrekking van het huwelijk in maart 1902 tot de dood van Mahler in mei 1911 was ze de huisvrouw achter de man.

Het was geen gelukkig huwelijk. Uit Alma’s dagboeken blijkt dat ze soms moeilijk liefde op kon brengen voor haar man, en al helemaal niet voor de twee kinderen die ze uit het huwelijk kreeg. Na de dood van het oudste kind in 1908 verwijdde de kloof tussen de twee nog meer. Tegen de tijd dat Mahler overleed had Alma al een aantal jaar een affaire met de architect Walter Gropius, met wie ze later zou trouwen.

Latere jaren en dood

Met haar laatste man, Franz Werfel, vluchtte Alma in 1938 uit Oostenrijk naar de Verenigde Staten. Ook hier bleef ze zich in culturele kringen begeven; onder anderen Leonard Bernstein was een goede kennis.

Alma Mahler overleed op 11 december 1964 te New York. Satiricus Tom Lehrer schreef na het lezen van haar overlijdensbericht een ballade over haar leven, die enkele weken de Amerikaanse hitparade aanvoerde.

Bijgewerkt op dinsdag 10 maart 2020