Nog geen account of wachtwoord vergeten? Klik hier

Wat is een zarzuela?

zarzuela

Een Spaanse vorm van muziektheater waarin zang en gesproken woord elkaar afwisselen.

Waar komt het woord zarzuela vandaan?

De naam zarzuela is afgeleid van het Spaanse woord ‘zarza’ (braamstruik). Net als bij een braamstruik loopt alles door elkaar heen. In de tweede helft van de zeventiende eeuw werd de term zarzuela gebruikt voor komische muziektheaterstukken, opgevoerd ter vermaak van de koning in zijn Palacio Real de la Zarzuela.

Welke ontwikkelingen maakte de zarzuela door? 

De zarzuela ontwikkelde zich van een vrolijke fabel over eenvoudige lieden doorspekt van volkse deuntjes ter vermaak van het hof tot een populaire vorm van muziektheater voor de burgers, de Europese modes op de voet volgend. Rond 1660 vonden toneelschrijver Pedro Calderón en componist Juan Hidalgo het genre uit. De zarzuela brengt verschillende ingrediënten tot een smakelijk geheel samen, net als bij de gelijknamige de vissoep. Door steeds nieuwe ontwikkelingen en invloeden te incorporeren overleefde het genre drie eeuwen.

'Sosieguen Descansen' uit de zarzuela Salir el Amor del Mundo, 1696

Waar komt het woord zarzuela vandaan?

De naam zarzuela is afgeleid van het Spaanse woord ‘zarza’ (braamstruik). Net als bij een braamstruik loopt alles door elkaar heen. In de tweede helft van de zeventiende eeuw werd de term zarzuela gebruikt voor komische muziektheaterstukken, opgevoerd ter vermaak van de koning in zijn Palacio Real de la Zarzuela.

Welke ontwikkelingen maakte de zarzuela door? 

De zarzuela ontwikkelde zich van een vrolijke fabel over eenvoudige lieden doorspekt van volkse deuntjes ter vermaak van het hof tot een populaire vorm van muziektheater voor de burgers, de Europese modes op de voet volgend. Rond 1660 vonden toneelschrijver Pedro Calderón en componist Juan Hidalgo het genre uit. De zarzuela brengt verschillende ingrediënten tot een smakelijk geheel samen, net als bij de gelijknamige de vissoep. Door steeds nieuwe ontwikkelingen en invloeden te incorporeren overleefde het genre drie eeuwen.

'Sosieguen Descansen' uit de zarzuela Salir el Amor del Mundo, 1696

In de vroege achttiende eeuw, toen het koningshuis van Bourbon de Spaanse Habsburgers opvolgde en een eigen muzikale voorkeur meenam, verhuisde de zarzuela van het hof naar de stad. Rond 1800 leek het einde van de zarzuelatraditie in zicht dankzij de populariteit van de Italiaanse opera, maar uitgerekend de Italiaanse componist Basilio Basili zette een opleving in gang. In 1856 opende zelfs een nieuw theater, volledig gewijd aan de zarzuela. Het genre werd nieuw leven ingeblazen met Italiaanse invloeden in de muziek en elementen van de Franse opéra comique in de tekst.

Rond 1890 waren er alleen al in Madrid elf theaters en in Barcelona nam de Catalaanse zarzuela een grote vlucht. In de jaren 1920 vond het genre zich nog een keer opnieuw uit door dansen als tango en foxtrot op te nemen, maar de Spaanse burgeroorlog betekende het einde van een levendige zarzuelatraditie. Op 2 juli 2016 zong de Spaanse sopraan Isabel Rey in Het Concertgebouw verschillende fragmenten uit zarzuela’s in het concert SummerNight at the Opera.

In de vroege achttiende eeuw, toen het koningshuis van Bourbon de Spaanse Habsburgers opvolgde en een eigen muzikale voorkeur meenam, verhuisde de zarzuela van het hof naar de stad. Rond 1800 leek het einde van de zarzuelatraditie in zicht dankzij de populariteit van de Italiaanse opera, maar uitgerekend de Italiaanse componist Basilio Basili zette een opleving in gang. In 1856 opende zelfs een nieuw theater, volledig gewijd aan de zarzuela. Het genre werd nieuw leven ingeblazen met Italiaanse invloeden in de muziek en elementen van de Franse opéra comique in de tekst.

Rond 1890 waren er alleen al in Madrid elf theaters en in Barcelona nam de Catalaanse zarzuela een grote vlucht. In de jaren 1920 vond het genre zich nog een keer opnieuw uit door dansen als tango en foxtrot op te nemen, maar de Spaanse burgeroorlog betekende het einde van een levendige zarzuelatraditie. Op 2 juli 2016 zong de Spaanse sopraan Isabel Rey in Het Concertgebouw verschillende fragmenten uit zarzuela’s in het concert SummerNight at the Opera.