Gerbrich Meijer behaalde zeven jaar geleden in Kopenhagen haar bac­helordiploma met de hoogste onderscheiding en verhuisde naar Los Angeles voor haar master. De praktijk lonkte en er volgden tal van concertuitnodigingen; toch besloot ze terug te keren naar Kopenhagen om daar alsnog haar solistendiploma te behalen. Het daarbij behorende concert vond dit voorjaar plaats. Nu is Meijer Jonge Nederlander: ze stelde een bijzonder avontuurlijk programma samen en nodigde daarvoor twee collega’s uit. 

Meijer groeide op in Winsum, dicht bij de stad Groningen, waar haar vader geschiedenis doceerde en haar moeder een baan had bij de universiteit. Muziek en andere kunstzinnige activiteiten werden in het gezin sterk gestimuleerd, en toen Meijer op een pianovoorspeelavond van haar oudere zus iemand klarinet hoorde spelen, gaf zij te kennen: dat ga ik doen. ‘Ik kreeg les, er kwam geluid uit die klarinet en zo is het begonnen.’

‘Ik vind het leuk om ‘te klarinetten’ en houd ontzettend veel van mijn vak, maar weet ook dat het niet mijn hele leven kan vullen. Mijn hersenen moeten ook andere uitdagingen hebben, wil ik op topniveau muziek kunnen maken. Simpele dingen: met vrienden afspreken, een goed boek lezen, een mooie wandeling maken. Die balans heb ik nodig.’

‘Ik heb geen vaste baan, maar speel overal, ook en graag in Het Concertgebouw. Afgelopen februari speelde ik tijdens Het Zondagochtend Concert Mozarts Klarinetconcert met het Radio Filharmonisch Orkest. Het was magisch: dat vroege zondaglicht, die energie, het gaf zoveel vreugde.’

‘Iedereen kan verbinding maken met muziek, en daar zijn wij musici voor’

Voor haar concert in de Kleine Zaal kreeg Meijer carte blanche bij zowel het kiezen van de musici als de samenstelling van het programma. ‘In Het Concertgebouw kun je elke dag een musicus horen spelen van wie je denkt: hoe is het mogelijk! Natuurlijk is dat een van de dingen die ik nastreef, maar het gaat mij ook om de vraag: waarom sta ik op dit podium, wat wil ik de mensen meegeven? Hoe overbrug ik de afstand tussen de muzikant en het publiek? Te vaak draait het om de persoon, maar daar gaat muziek niet over. En als je dan een podium krijgt, dan wil je er toch een avontuur van maken. Natuurlijk is het fijn om Brahms’ Klarinetsonate te spelen, maar dat heb ik al vaker gedaan, dus ging ik op zoek naar stukken die ik interessant vind om bij elkaar te zetten, ook qua toonsoort en kleur. Met als basisidee: wat is thuis? Wat zijn de voorwaarden om te zeggen: dit is mijn thuis? Je zwerft over de wereld, speelt overal en nergens, maar waar voel ik me thuis? Dat houdt me bezig, dus zocht ik naar stukken die ook een zwierig bestaan hebben en waarin ik me thuis voel.’ 

Frankrijk

‘In Franse muziek voel ik me zeker thuis – ik heb een Franse vriend, met wie ik in Kopenhagen woon – en na urenlang luisteren op mijn laptop vond ik niet alleen die elegante Tarantelle van Saint-Saëns – een uniek samenspel van fluit en klarinet – maar ook iets totaal anders: Techno Parade van de Franse componist Guillaume Connesson, dat niet zou misstaan op het Amsterdam Dance Event. Zeer ritmisch en virtuoos, vol special effects, als bijvoorbeeld de pianist zijn ­handen op de snaren legt waardoor het metaal­achtig klinkt. Een soort klassieke hiphop, moeilijk maar goed voor de instrumenten geschreven.’ 

Mieczysław Weinberg

Weinberg, Price en Kovács

‘In de muziek van Mieczysław Weinberg voel ik me thuis omdat hij duidelijk geïnspireerd was door Dmitri Sjostakovitsj, van wie ik een groot fan ben. Je zou hem de Sjostakovitsj van de klarinet kunnen noemen, en in deze sonate hoor je weer een heel ander geluid dan in welke compositie voor klarinet ook. Moods van de Amerikaanse Florence Price voelt als thuis omdat ik in de Verenigde Staten gestudeerd heb en bovendien graag vrouwelijke componisten in mijn programma’s opneem. Van dit stuk bestaan een paar opnames van studenten in de VS, maar lange tijd kon ik er nergens een partituur van vinden. Samen met Het Concertgebouw ben ik bezig gegaan ’m te achterhalen. Ten slotte Béla Kovács, een Hongaarse klarinettist die een aantal hommages voor collegaklarinettisten heeft geschreven, in dit geval voor de levende legende Giora Feidman. Ik wilde heel graag de klarinet laten horen als instrument in de klezmermuziek.’

Toekomstdromen

Op de vraag naar haar dromen voor de toekomst is Meijers antwoord: ‘Je hebt lang niet op alles invloed, het is mede afhankelijk van de kansen die je worden gegeven, maar waar ik van droom is dat ik kan blijven genieten van op een podium staan. Het is gemakkelijk om als jonge muzikant alleen maar bezig te zijn met wat de volgende stap is. Ik probeer me ook echt sterk te maken voor wat ik nú kan doen voor de mensen die op dit moment de zaal binnenlopen. Met als ideaal dat het publiek zich realiseert dat muziek iets heel maatschappelijks is. Wij musici hebben een podium, waarmee wij de verantwoordelijkheid kunnen nemen om te zorgen dat klassieke muziek blijft voortleven. Als je niets meer kunt doen dat gevoel en emotie kan oproepen, wat is er dan nog? Iedereen kan verbinding maken met muziek, en daar zijn wij voor.’