lijstje

Deze steden hebben hun eigen symfonie

door Martijn Voorvelt
07 dec. 2025 07 december 2025

Het Concertgebouworkest speelt dit seizoen Mozarts ‘Parijse’ en Sjostakovitsj’ ‘Leningrad’-symfonie, en deze maand klinken Praag van Suk en Respighi’s Pini di Roma. Naar welke steden zijn eigenlijk de meeste symfonische werken vernoemd?

1.

Parijs
Joseph Haydn schreef zes ‘Parijse’ symfonieën en ook Mozarts Symfonie nr. 31 ‘Parijse’ werd in die stad geschreven en ten doop gehouden. Zo’n 125 jaar nadien schreef Frederick Delius het symfonische gedicht Paris – The Song of a Great City. Telt Gershwins An American in Paris ook mee?

2.

Milaan
De Napolitaanse operacomponist Niccolò Antonio Zingarelli (1752-1837) woonde slechts een jaar in Milaan, maar schreef daar wel acht (korte) symfonieën, alle Sinfonia Milanese getiteld.

3.

Rome
Rome is vereeuwigd in Saint-Saëns’ symfonie Urbs Roma, de postuum uitgegeven Tweede symfonie ‘Roma’ van Bizet en Respighi’s succesvolle drieluik Fontane di Roma, Pini di Roma en Feste Romane.

4.

Brasilia
Toen de nieuwe hoofdstad van Brazilië in vier jaar uit de grond was gestampt, ontstonden in 1960 onder meer César Guerra-Peixes Tweede symfonie ‘Brasília’, Mozart Camargo Guarnieri’s Vierde symfonie ‘Brasília’ en Cláudio Santoro’s Zevende symfonie ‘Brasília’. Bij het 25-jarig bestaan schreef Santoro de orkestsuite Brasília Ano I.

5.

Praag
Na de première van Mozarts Symfonie nr. 38 in Praag werd deze prompt de ‘Praagse’ gedoopt. In 1904 eerde Josef Suk zijn stad met een symfonisch gedicht, en in 2022 noemde Detlev Glanert zijn Vierde de Prager Sinfonie

6.

Londen
Haydns 104de en laatste symfonie, bijgenaamd ‘London’, was tevens de laatste van zijn twaalf ‘Londense symfonieën’. In 1912-13 schreef Ralph Vaughan Williams A London Symphony.

7.

Linz
Zowel Mozarts Symfonie nr. 36 als de eerste versie van Bruckners Eerste symfonie zijn geschreven in de Oostenrijkse stad Linz en heten daarom, eh, ‘Linz’.

8.

Ieder één
Haydn: Symfonie nr. 92 ‘Oxford’ (1789). Dopper: Symfonie nr. 6 ‘Amsterdam’ (1912). Tournemire: Symfonie nr. 3 ‘Moskou’ (1913). Turina: Sinfonía sevillana (1920). Sjostakovitsj: Symfonie nr. 7 ‘Leningrad’ (1941). Hindemith: Pittsburgh Symphony (1958). Batashov: Symfonie
nr. 2 ‘Kyiv’ (1982). Pärt: Symfonie nr. 4 ‘Los Angeles’ (2008). Say: Istanbul Symphony (2009). Machover: A Toronto Symphony (2013).

1.

2.

Milaan
De Napolitaanse operacomponist Niccolò Antonio Zingarelli (1752-1837) woonde slechts een jaar in Milaan, maar schreef daar wel acht (korte) symfonieën, alle Sinfonia Milanese getiteld.

3.

4.

5.

6.

7.

Linz
Zowel Mozarts Symfonie nr. 36 als de eerste versie van Bruckners Eerste symfonie zijn geschreven in de Oostenrijkse stad Linz en heten daarom, eh, ‘Linz’.