Wat is bitonaliteit?
bitonaal
Bitonaliteit is het tegelijkertijd klinken van twee verschillende toonsoorten
Wat is bitonaliteit?
Een compositie is bitonaal als er verschillende toonsoorten tegelijkertijd klinken. Een componist verdeelt de toonsoorten bijvoorbeeld over de verschillende instrumenten. De compositietechniek werd al door Mozart gebruikt bij wijze van grap in zijn compositie Ein musikalischer Spass, maar in de twintigste eeuw werd het een serieuze bezigheid van componisten als Charles Ives en Igor Stravinsky.
Het Presto uit Mozarts Ein musikalischer Spass, met in de laatste maten het vreemde, 'bitonale' akkoord.
Bitonaliteit is een variant op polytonaliteit. Buiten de Westerse wereld wordt ook gebruik gemaakt van bitonaliteit, bijvoorbeeld door de Munda-stam uit India.
Wat zijn bekende bitonale werken?
Het bekendste gebruik van bitonaliteit komt waarschijnlijk voor in Igor Stravinsky’s balletten Petroesjka (1911) en Le Sacre du printemps (1913). De Russische componist combineert in Petroesjka meerdere malen de akkoorden C groot (C-E-G) en Fis groot (Fis-Ais-Cis). Deze zeer dissonante combinatie staat sindsdien bekend als het Petroesjka-akkoord.
Tweede bedrijf uit Petroesjka, 'In Petroesjka's Kamer', met op ca. 00:15 het Petroesjka-akkoord.
Notatie van het Petroesjka-akkoord
De bekendste passage uit Le Sacre du printemps, de eerste dans, is ook bitonaal: de vermenging van E groot met Es groot in een percussief ritme zorgt voor een onheilspellende begeleiding van een stampende rituele dans.
'Les Augures printaniers – Danse des adolescentes' uit Le Sacre du Printemps
Wat is bitonaliteit?
Een compositie is bitonaal als er verschillende toonsoorten tegelijkertijd klinken. Een componist verdeelt de toonsoorten bijvoorbeeld over de verschillende instrumenten. De compositietechniek werd al door Mozart gebruikt bij wijze van grap in zijn compositie Ein musikalischer Spass, maar in de twintigste eeuw werd het een serieuze bezigheid van componisten als Charles Ives en Igor Stravinsky.
Het Presto uit Mozarts Ein musikalischer Spass, met in de laatste maten het vreemde, 'bitonale' akkoord.
Bitonaliteit is een variant op polytonaliteit. Buiten de Westerse wereld wordt ook gebruik gemaakt van bitonaliteit, bijvoorbeeld door de Munda-stam uit India.
Wat zijn bekende bitonale werken?
Het bekendste gebruik van bitonaliteit komt waarschijnlijk voor in Igor Stravinsky’s balletten Petroesjka (1911) en Le Sacre du printemps (1913). De Russische componist combineert in Petroesjka meerdere malen de akkoorden C groot (C-E-G) en Fis groot (Fis-Ais-Cis). Deze zeer dissonante combinatie staat sindsdien bekend als het Petroesjka-akkoord.
Tweede bedrijf uit Petroesjka, 'In Petroesjka's Kamer', met op ca. 00:15 het Petroesjka-akkoord.
Notatie van het Petroesjka-akkoord
De bekendste passage uit Le Sacre du printemps, de eerste dans, is ook bitonaal: de vermenging van E groot met Es groot in een percussief ritme zorgt voor een onheilspellende begeleiding van een stampende rituele dans.
'Les Augures printaniers – Danse des adolescentes' uit Le Sacre du Printemps