Nog geen account of wachtwoord vergeten? Klik hier

Wat is een preludium?

preludium

Een preludium (ook wel prelude of Vorspiel) is een instrumentale compositie zonder vaste vorm, meestal als introductie op een groter werk.

Een prelude is een muziekstuk dat doorgaans wordt gebruikt om het grotere werk dat erna komt te introduceren, en om de luisteraar voor te bereiden op wat er gaat komen. Zo staat de prelude vaak in dezelfde toonsoort als het werk dat erna komt. Preludes werden in eerste instantie geïmproviseerd, maar vanaf halverwege de vijftiende eeuw vinden we de eerste vooraf genoteerde preludes. 

Preludium is ook (al sinds 1947) de naam van dit magazine, waarin verhalen en concertprogramma's dienen als een soort 'voorbereiding' op de muziek in het Concertgebouw.

Wat zijn andere namen voor preludium?

Ook andere namen dan ‘prelude’ werden gebruikt voor de stukjes muziek voorafgaand aan grotere werken, zoals intonazione, entrada, ricercare en toccata. De laatste term werd meestal gebruikt voor virtuozere werken. Aan het begin van de zeventiende eeuw, in de Barok, werd het genre sowieso virtuozer en uitgebreider.

Een prelude is een muziekstuk dat doorgaans wordt gebruikt om het grotere werk dat erna komt te introduceren, en om de luisteraar voor te bereiden op wat er gaat komen. Zo staat de prelude vaak in dezelfde toonsoort als het werk dat erna komt. Preludes werden in eerste instantie geïmproviseerd, maar vanaf halverwege de vijftiende eeuw vinden we de eerste vooraf genoteerde preludes. 

Preludium is ook (al sinds 1947) de naam van dit magazine, waarin verhalen en concertprogramma's dienen als een soort 'voorbereiding' op de muziek in het Concertgebouw.

Wat zijn andere namen voor preludium?

Ook andere namen dan ‘prelude’ werden gebruikt voor de stukjes muziek voorafgaand aan grotere werken, zoals intonazione, entrada, ricercare en toccata. De laatste term werd meestal gebruikt voor virtuozere werken. Aan het begin van de zeventiende eeuw, in de Barok, werd het genre sowieso virtuozer en uitgebreider.

Onder titels als ‘Praeludium toccata’ of ‘Praeludium pedaliter’ groeide de ooit korte en geïmproviseerde prelude uit tot een werk met meerdere secties, afwisselend improvisatorisch en fugatisch van karakter.   

Welke preludes bestaan er? 

De bekendste preludes zijn die van Johann Sebastian Bach: in zijn Wolhtemperierte Klavier I en II liet hij elke fuga (24 per boek, in elke toonsoort eentje) voorafgaan door een preludium. Op het moment dat Bach zijn preludes schreef was het genre ook op zijn hoogtepunt. In de Klassieke periode werd de prelude verdrongen door vastere muzikale vormen.

In de Romantiek keert de prelude weer terug, als componisten zoals Chopin en Rachmaninoff het genre onder handen nemen. De preludes van deze componisten gelden als de populairste werken uit hun oeuvre, maar lijken in weinig meer op de preludes uit de vroege muziekgeschiedenis, of op die van Bach.

Ook in de recentere muziekgeschiedenis zien we het genre weer terugkeren, bijvoorbeeld bij Debussy. Zijn preludes hebben doorgaans een dromeriger karakter dan de preludes van de Romantische componisten. 

Onder titels als ‘Praeludium toccata’ of ‘Praeludium pedaliter’ groeide de ooit korte en geïmproviseerde prelude uit tot een werk met meerdere secties, afwisselend improvisatorisch en fugatisch van karakter.   

Welke preludes bestaan er? 

De bekendste preludes zijn die van Johann Sebastian Bach: in zijn Wolhtemperierte Klavier I en II liet hij elke fuga (24 per boek, in elke toonsoort eentje) voorafgaan door een preludium. Op het moment dat Bach zijn preludes schreef was het genre ook op zijn hoogtepunt. In de Klassieke periode werd de prelude verdrongen door vastere muzikale vormen.

In de Romantiek keert de prelude weer terug, als componisten zoals Chopin en Rachmaninoff het genre onder handen nemen. De preludes van deze componisten gelden als de populairste werken uit hun oeuvre, maar lijken in weinig meer op de preludes uit de vroege muziekgeschiedenis, of op die van Bach.

Ook in de recentere muziekgeschiedenis zien we het genre weer terugkeren, bijvoorbeeld bij Debussy. Zijn preludes hebben doorgaans een dromeriger karakter dan de preludes van de Romantische componisten.